กว่าจะเป็นพิทักษ์ป่า

นับว่าเป็นคำถามที่ผมได้ยินได้ฟังจากผู้คนที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในป่าเขาแผงม้าหลายท่านครับ

เลิกงานแล้วกลับบ้านหรือไม่หรือต้องเข้าเวรยามต่อในเวลากลางคืน แล้วอาหารไปซื้อที่ไหน ได้กินเนื้อสัตว์ป่ากันบ้างมั้ย คำถามสุดท้ายนี่อยากจะร้องออกมาดังๆ "ไม่กิน ไม่ล่า ไม่เคยไปหามาขาย" ถ้ากิน ถ้าล่าป่านนี้คงไม่มีสัตว์ป่าให้ท่านมาชื่นชมถึงวันนี้ ก็ได้แต่นึกในใจครับ

ในช่วงสิบถึงยี่สิบปีให้หลัง คนที่เดินทางเข้าสมัครทำงานเป็นลูกจ้างอยู่ในป่ายังไม่มีการสอบคัดเลือก ยังไม่มีการขอใบรับรองแพทย์ตรวจสารเสพติด บางคนมีใจรักป็นทุนมาตั้งแต่ต้น บางคนเข้ามาโดยไม่ได้ตั้งใจมีเพื่อนชักชวนมาแล้วได้ทำงาน หรือบางคนหางานทำไม่มีจึงลองสมัครเข้ามาทำดู ทั้งหมดเหล่านี้ทุกคนจะเริ่มเรียนรู้การทำงานและการใช้ชีวิตอยู่กับป่า ถ้าคนที่ทนสภาพความเป็นอยู่อดๆอยากๆได้ก็อยู่ยาว มีบางคนที่ทนไม่ได้ก็ออกไปหางานอื่นทำ ส่วนระเบียบวินัยก็ยึดถือแบบอย่างจากรุ่นพี่ๆที่อยู่มาก่อนได้แบบดีก็ดีไป ได้แบบไม่ดีก็มักแอบอ้างตัวเป็นหัวหน้าระรานคนอื่น ส่วนความเป็นอยู่บางคนได้ประจำอยู่หน่วยฯที่อยู่ใกล้กับชุมชน ไม่มีเงินก็พอไปตีสนิทกับร้านค้าพอได้เซ็นของกินของใช้ได้บ้าง แต่บางคนต้องเข้าไปประจำหน่วยฯในป่าลึกอาหารการกินต้องเตรียมมาจากบ้านให้เพียงพอ เพราะหน่วยฯที่อยู่ในป่าลึกทุกที่ส่วนใหญ่เส้นทางลำบาก ยิ่งเป็นหน้าฝนลำบากมากๆถ้าอาหารหมดจะทำอย่างไร ออกมาหาซื้อไม่ได้ก็ทางวิทยุสื่อสารให้หน่วยฯที่อยู่ข้างนอกนำไปส่ง ไม่มีจริงๆก็ต้องหากินผักกินปูกินปลาตามลำห้วยประทังชีวิตจนกว่าจะมีพรรคพวกนำอาหารไปส่ง ส่วนจะให้ไปล่าสัตว์ใหญ่ๆกินนั้นไม่มีใครกล้าทำหรือถ้ากล้าโดนจับได้คนนั้นจะต้องถูกไล่ออกทันที เพราะความลับไม่มีในป่า

ยิ่งเป็นสมัยก่อนลูกจ้างชั่วคราวกว่าจะเงินเดือนออกก็ล่วงเลยมาสามถึงสี่เดือน ก็ได้แต่อดทนรอเพราะเฝ้าหวังว่าสักวันจะได้สอบเลื่อนขั้นเป็นพนักงานประจำ และมีไม่น้อยที่หลายคนได้อดทนอดกลั้นรอความหวังและสามารถสอบเป็นลูกจ้างประจำได้สำเร็จได้เป็นผู้นำหน่วยฯและอยู่ยาวจนเกษียร

ในยุคปัจจุบันนี้ป่าอนุรักษ์หลายแห่งได้มีมาตราฐานในการรับสมัครลูกจ้าง TOR(จ้างเหมาบริการ) มีการสอบวิ่งทดสอบร่างกาย มีใบรับรองแพทย์ตรวจสารเสพติดเพื่อรับรองตัวเองในการเข้าทำงาน นับว่าเป็นการพัฒนาสวัสดิการให้ลูกจ้าง ส่วนเงินเดือนก็โอนเข้าบัญชีเท่ากับที่ระบุในสัญญาจ้าง ออกทุกเดือนไม่ต้องรอเหมือนเมื่อก่อน

การพัฒนาองค์กรก็เป็นไปในทิศทางที่ดีขึ้น มีการจัดฝึกอบรมให้ลูกจ้างในหลายด้าน ด้านกฏหมายที่เกี่ยวข้อง การลาดตระเวน การประชาสัมธ์ ธุระการคอมพิวเตอร์ งานวิชาการ การสื่อความหมายธรรมชาติ จัดหาครูให้การศึกษาที่สูงขึ้น ระบบการทำงานดีขึ้นเด็กรุ่นใหม่ที่พึ่งจบการศึกษาระดับสูงก็มาสมัครเป็นลูกจ้างที่เงินเดือนไม่ถึงหมื่น  นอกเหนือจากการพัฒนาบุคลากรในหน่วยงานแล้ว องค์กรเอกชนก็เข้ามีส่วนร่วมสนับสนุนส่งเสริมมากมาย ให้การสนับสนุนเรื่องสวัสดิการผู้พิทักษ์ป่า เจ็บป่วยเข้านอนโรงบาลมีเงินช่วยเหลือ อุปกรณ์เดินป่าไม่เพียงพอจัดหามาให้ เสบียงอาหารไม่มีก็หามาสนับสนุน ยาที่จำเป็นต้องใช้ในป่าก็จัดมาให้ น้ำไม่มีใช้ประจำหน่วยฯก็ขุดบ่อบาดาลให้หรือมีน้ำแต่ไม่มีเครื่องสูบองค์กรเพื่อการนุรักษ์ท่านก็เติมเต็มได้ทุกอย่าง ขอให้คนทำงานมีความตั้งใจและยึดมั่นในสิ่งที่ถูกต้องของการรักษาทรัยาการ

นี่เป็นเรื่องราวของคนธรรมดา เป็นลูกชาวบ้านที่มีภูมิลำเนาอยู่เลาะแนวป่า อาสาเข้ามาทำงานด้วยความรู้เพียงน้อยนิด มีเพียงความซื่อสัตว์ บริสุทธิ์หรือบางคนก็เป็นพรานป่าที่ชอบล่าสัตว์กลับใจเข้ามาเดินลาดตระเวนป้องกันรักษาป่าอาศัยเงินเดือนน้อยนิดเลี้ยงครอบครัว ก็ต้องขอขอบพระคุณองค์กร สมาคม ชมรม กลุ่ม การเพื่อการอนุรักษ์ทุกแห่งครับ ที่ช่วยเติมเต็มสวัสดิการให้น้องๆเจ้าหน้าที่...ขอบคุณครับ