Khao Phaeng Ma Forest

 อันดับที่ 10 เหยี่ยวแมงปอขาแดง( Microhierax caerulescens ) เหยี่ยวแมงปอขาแดงถือว่าเป็นนกชนิดหนึ่งที่หาตัวดูได้ยากมากในป่าเขาแผงม้า เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าทึบ จะมีโอกาสได้เห็นบ้างตามพื้นที่โล่งเลาะขอบแนวเขตฯป่า เนื่องจากนกชนิดนี้เป็นสัตว์นักล่า พื้นที่หากินเมื่อออกล่าส่วนใหญ่จะเป็นที่โล่ง มองเห็นเหยื่อในระยะไกลได้ดี โอกาสจู่โจมเหยื่อมันจะรวดเร็วและแม่นยำ ช่วงบ่ายของวันหนึ่งในขณะที่ผมเดินหาดูกระทิงบริเวณเนินฮาเร็ม มองไปตามแนวป่าและที่ลานหญ้าที่โล่งอยู่นาน ก็ยังไม่พบตัวกระทิง รู้สึกเซ็งๆ จึงหันซ้ายหันขวาและมองขึ้นไปตามยอดไม้ เมื่อเจอต้นไม้แห้งตายเดี่ยวๆ สายตาก็ไปกระทบกับสิ่งเล็กๆที่กำลังเคลื่อนไหว มันมีนกเกาะอยู่และมีเศษสิ่งของบางอย่างปริว ออกมาเป็นระยะ เมื่อใช้กล้องส่องสองตาดูจึงพบว่าเป็นนกที่กำลังกินเหยื่ออยู่ กล้องสองตายังจับจ้องอยู่ที่ตัวนกดูรูปร่างแล้วจึงรู้ว่ามันคือเหยี่ยวแมงปอขาแดงและเป็นจังหวะเวลาพอดีที่มันล่าเหยื่อได้ เป็นเหยี่ยวขนาดเล็กและมันกำลังใช้ปากถอนขนของนกกระจิบผู้โชคร้าย ก่อนที่จะฉีกกินอย่างอะเหร็ด อะหร่อย มันเป็นภาพที่โหดร้ายสยดสยองสำหรับคนที่เห็นในขณะนั้น ...

 อันดับที่ 9 เหยี่ยวรุ้ง(Crested Serpent Eagle) เหยี่ยวรุ้งเป็นนักล่าที่ชอบจับงูเป็นอาหาร มีอยู่ครั้งหนึ่งผมเคยเห็นเหยี่ยวรุ้งจับงูทางมะพร้าวตัวใหญ่ แต่มันทำงานพลาด โดนงูรัดกลับ มันไม่สามารถนำงูขึ้นไปกินบนต้นไม้ได้ สุดท้ายมันโดนงูรัดจนตายครับ กลับมาที่ป่าเขาแผงม้าครับ จากการเดินสำรวจพื้นที่จะพบเหยี่ยวรุ้งได้ทั่วไปในป่าแห่งนี้ครับ ส่วนใหญ่มันจะอยู่เดี่ยวๆ บางครั้งก็ได้ยินเสียงร้อง หรือบางครั้งก็เห็นได้ในระยะใกล้บนเส้นทางขึ้นเขาไปสำนักงานเดิมแถวป้ายกองมณี ส่วนพื้นที่จะเห็นตัวได้ที่สุดคือบนเขา หน้าสำนักงานเดิมและจุดชมวิวบ้านช้างป่าซึ่งเป็นที่โล่ง บางครั้งมันจะร่อนอยู่ในระดับสายตาและไม่ต้องใช้กล้องส่องให้เมื่อยลูกตา  เหยี่ยวรุ้งเป็นนกล่าเหยื่อขนาดกลาง ขนาดลำตัวยาวประมาณ 51-71 เซนติเมตร มีแผ่นหนังสีเหลืองสดใสบริเวณโคนปากไปจนถึงดวงตา ขนบริเวณท้ายทอยค่อนข้างยาวคล้ายมีขนหงอนที่หัว ซึ่งมีลักษณะคล้ายพัดเป็นสีดำลายซีดสีขาว ที่เมื่อเวลาโกรธหรือขู่คู่ต่อสู้ให้กลัวจะแผ่ออก ลำตัวด้านบนเป็นสีน้ำตาลเข้ม โดยเฉพาะที่ปีกจะมีจุดสีขาวกระจายอยู่ ลำตัวด้านล่างเป็นสีน้ำตาลและมีลายจุดสีขาวกระจายอยู่ทั่...

  อันดับที่ 8 นกพญาปากกว้างหางยาว(Long-tailed Broadbill) ในป่าเขาแผงม้าโซนด้านทิศใต้ติดแนวเขตอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ สภาพเป็นป่าดิบผสมกับป่าปลูก ในช่วงต้นฤดูฝน จะมีต้นไม้บางชนิดผลัดใบและมีหนอนผีเสื้อมากมาย จึงได้พบกับนกพญาปากกว้างหางยาวหรือที่เรียกกันว่านกการ์ตูนออกมากินตัวหนอนกันเป็นฝูงครับ นกพญาปากกว้างหางยาวจัดว่าเป็นที่สวยงามชนิดหนึ่งสีสันบนเรือนร่างส่วนใหญ่จะเป็นสีเขียว มีสีเหลืองตั้งแต่คอและใบหน้า ส่วนหัวดำคล้ายใส่หมวกกันน็อคมีแต้มเหลืองข้างท้ายทอย ส่วนหางยาวและปลายปีกเป็นสีฟ้าสด เสียงร้องแหลมสูง ซิป ซิป ซิป ห้าถึงแปดครั้ง เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ตัวผู้และตัวเมียจะจับคู่กันสร้างรังวางไข่ ทำรังลักษณะห้อยลงมาด้วยใยแมงมุมและกิ่งไม้เล็กๆ เป็นรังแบบหยาบๆ คล้ายรังนกกระจาบ นกพญาปากกว้างหางยาวเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พุทธศักราช 2562  ถ้าหากท่านใดที่สนใจเข้ามาดูนก ก็สามารถเดินทางเข้ามาได้ตามช่วงวันเวลาข้างต้นครับหรือต้องการดูรายละเอียดการเดินทางเพิ่มเติม คลิกที่นี่ เพื่ิอเปิดลิ้งครับ

อันดับที่ 7 นกสาลิกาเขียว(Common green magpie) ในป่าเขาแผงม้ามีนกที่สวยงามหลายชนิดที่สามารถเห็นตัวได้ง่ายๆตามเส้นทางเดินขึ้นเขา เหมาะสำหรับท่านที่ชอบท่องเที่ยวหาดูนก เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่อยู่ใกล้ชุมชน เดินทางได้สะดวก ไปเช้าเย็นกลับนอกจากดูนกแล้วยังได้ดูสัตว์อื่นๆอีกมากมายครับ นอกเหนือจากกระทิงที่มีให้ดูเป็นทุนอยู่แล้ว นกสาลิกาเขียว(Common green magpie) เป็นนกประจำถิ่นอีกชนิดหนึ่งที่สามารถเห็นตัวได้ง่ายและมีสีสันที่โดดเด่น คือมีปากสีแดง ลำตัวสีเขียว ส่วนปีกสีน้ำตาลแดง บริเวณดวงตาสีแดงจะมีสีดำคาดผ่าน เสียงร้อง "กวีก ก ก... กวีก ก ก... กวีก ก ก.."เสียงดังได้ยินไกลครับ มักจะหากินเป็นกลุ่มเดียวกับฝูงนกกระรางหัวหงอก กระรางสร้อยคอใหญ่ ตามพื้นดินและพุ่มไม้ต่ำๆ อาหารส่วนใหญ่ก็เป็นพวกแมลง ปลวก หนอน ในช่วงฤดูแล้งจะพบเห็นนกสาริกาเขียวได้ตามแหล่งน้ำซับ ช่วงเย็นๆเขาจะมาอาบน้ำเปียกปอนแบบไม่ต้องถอดเสื้อถอดผ้ากันเลยครับ เดินลงน้ำแล้วย่อตัวลงอาบ ใช้หัวและปีกตีน้ำกระจายแล้วขึ้นมาไซร้ขนและกลับลงไปอาบอีกสองสามครั้ง ทำเหมือนเดิมจนค่ำจึงบินกลับเข้ารังนอน นกสาลิกาเขียวเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง ตามพระรา...

  อันดับที่ 6 นกพญาไฟใหญ่(Scarlet Minivet) ในช่วงฤดูแล้ง มีต้นไม้หลายชนิดที่ออกดอก ล่อแมลงต่างๆ ให้เข้ามาหาอาหารรวมทั้งดูดกินน้ำหวาน ช่วงจังหวะนี้เองโอกาสที่จะได้พบกับนกมีสูงมาก ทั้งนกกินน้ำหวานทั้งนกกินแมลงหลากหลายชนิดครับ ในป่าเขาแผงม้า มีต้นงิ้วป่าจำนวนมาก ดอกสีแดงมันช่วยล่อตาล่อใจให้นกเข้ามาแย่งกันดูดน้ำหวาน ไม่เว้นแม้นกที่อาศัยอยู่ในป่าดิบ อย่างเช่น นกพญาไฟใหญ่ นกชนิดนี้ชอบหากินแมลงตามยอดไม้สูงและดอกไม้ที่มีแมลงจำนวนมาก โอกาสนี้นักดูนกก็จะได้ชื่นชมความสวยงามและลีลาการบินของนกชนิดนี้ ตัวผู้หัวและลำตัวด้านบนจะมีสีดำขลับ ส่วนท้องและด้านล่างของลำตัวจะมีสีแดงสมชื่อพญาไฟ ส่วนตัวเมียลำตัวด้านบนจะสีเทาส่วนด้านล่างจะสีเหลือง สีสันต่างกับตัวผู้อย่างเห็นได้ชัด ถือว่าเป็นนกในป่าดิบที่สวยงามชนิดหนึ่งครับ เวลาร้องเสียงดังแหลมใสต่อเนื่องกัน"สวี้ป  สวี้ป สวี้ป" นกพญาไฟเป็นกประจำถิ่น ในป่าเขาแผงม้าหาดูได้ในป่าดิบหรือบริเวณบ้านพักเจ้าหน้าที่สำนักงานบนเขาเดิมครับ  สถานะของเขาตามกฎหมายเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พุทธศักราช 2562  ถ้าหากท่านใดที่สนใจด...

 อันดับที่ 5 นกเดินดงหัวสีส้ม( Orange-headed Thrush) ในพื้นที่ป่าเขาแผงม้ากว่าห้าพันไร่ มีนกป่าดิบหลายชนิดที่สวยงามและหาตัวเห็นได้ยาก บางชนิดเป็นนกอพยพเข้ามา บางชนิดอยู่ประจำถิ่น สำหรับท่านที่ชื่นชอบการดูนกแล้ว เมื่อได้เห็นท่าทาง ลีลาของนกแต่ละชนิดแล้วก็เกิดความประทับใจ มันเป็นกีฬาหรือว่ากิจกรรมยามว่างอีกประเภทหนึ่งที่หลายๆคนให้ความสนใจ ป่าแต่ละแห่งจะมีนกที่หาตัวดูยาก เห็นเฉพาะช่วงฤดูกาลเดียวเท่านั้น มันจึงเป็นเหตูผลให้นักดูนกต้องเดินทางท่องไปตามป่าหลายๆที่ในเมืองไทย  วันนี้ผมได้พบกับนกเดินดงหัวสีส้มในป่าเขาแผงม้าโดยบังเอิญในช่วงเดือนพฤษภาคมระหว่างเดินไปเก็บผลไม้ ผมเห็นนกสองผัวเมียกำลังช่วยกันสร้างรังบนง่ามไม้สูงประมาณสิบห้าเมตร มันช่วยกันหาเศษกิ่งไม้แห้งตามพื้นดิน บินขึ้นลงไปมาสลับกัน เมื่อใกล้เสร็จตัวเมียจะทดลองหมอบดูว่ามันแข็งแรงพอหรือยัง ถ้ายังก็ต้องช่วยกันหาเศษกิ่งไม้มาสานต่อไปจนเป็นที่พอใจ นกเดินดงหัวสีส้ม ตัวผู้มีลักษณะหัวและลำตัวด้านล่างสีส้ม ท้องส่วนล่างและโคลนหางสีขาว ปีกแถบสีขาว ปากสีดำ ขาสีน้ำตาล  ตัวผู้ ลำตัวด้านบนสีเทาอมฟ้า หัวและลำตัวด้านล่างสีส้ม ก้นขาว ลำ...

อันดับที่ 4 นกแก๊กหรือนกแกง( Oriental pied hornbill, Anthracoceros albirostris) ในป่าเขาแผงม้าสมัยที่มีการปลูกป่า ผู้ปลูกป่าได้นำเอาต้นไทรหลากหลายชนิดเข้ามาปลูกในพื้นที่ ตามถนนเส้นทางขึ้นเขาไปสำนักงานเดิม จนถึงปัจจุบันต้นไทรได้เติบโตผลัดกันออกลูก มีผลสุกตลอดปี มันจึงเป็นอาหารอย่างดีของนกที่ชอบกินผลไม้อย่างนกแก๊กหรือนกแกง ตามแนวเขตฯตั้งแต่เขาแผงม้าและแนวเขตอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ มีการปลูกผลไม้หลากหลายชนิด บางครั้งผมเห็นนกแก๊กบินเข้า-ออกหมู่บ้านแบบไม่เกรงกลัวอันตราย คงเป็นเพราะว่ามีผลไม้ที่มันชื่นชอบและมีความปลอดภัยมันถึงได้กล้าเดินทางเข้าไปในหมู่บ้าน มีคนกล่าวไว้ว่าป่าแห่งใดมีนกเงือกอาศัยอยู่ แสดงว่าป่าแห่งนั้นมีความุดมสมบูรณ์ด้วยต้นไม้และสัตว์ป่า ในพื้นที่ป่าเขาแผงม้า ผมพบนกแก๊กอยู่ทางด้านทิศใต้เป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากบริเวณนี้มีพื้นที่ติดกับอุทยนาแห่งชาติเขาใหญ่ สภาพเป็นป่าดงดิบ มีทั้งต้นไทร ต้นตาเสือและต้นหมี่ เป็นอาหารของนกแก๊กอย่างดี บริเวณพื้นที่จุดสกัดเขาสูง หลังบ้านพักรับรองมีต้นไม้สูงจะพบนกแก๊กสามสี่ตัว บางวันไม่เห็นตัวแต่ได้ยินเสียงร้อง แก๊ก แก๊ก ในช่วงเย็นๆ ลักษณะ นกแก๊กมีโหนกขน...

อันดับที่ 3 นกกกหรือนกกาฮัง(Great Hornbill, Buceros bicornis) เมื่อเราเดินเข้าไปในป่าดงดิบ มักจะได้ยินเสียง กก กก กก ดังแว่วๆมาเป็นระยะจากยอดไม้สูง คนที่เข้าป่าครั้งแรกจะงงกับเสียงที่ดังก้องมาเป็นระยะ ไม่ต้องตกใจครับมันเป็นเสียงของนกกกหรือนกกาฮังที่อยู่บนต้นไม้สูง ในป่าเขาแผงม้าแนวเขตที่ติดอุทยานแห่งขาติเขาใหญ่ยังมีต้นไม้ขนาดใหญ่หลงเหลืออยู่พอให้นกกกได้อยู่อาศัยสร้างรังวางไข่เมื่อขึ้นไปบนสำนักงานเดิมเวลาเย็นๆก็จะได้ยินเสียงนกร้อง สำหรับจุดที่สามารถมองเห็นตัวนกกกได้ก็ต้องไปอยู่ที่จุดชมวิวบ้านช้างป่าครับ เนื่องจากมันเป็นที่โล่ง มองไปด้านหน้าจะเห็น ต้นไม้ใหญ่หลายต้นครับที่นกกกชอบบินเข้ามาเกาะหาอาหาร ลักษณะนิสัย นกกกเป็นนกเงือกที่มีขนาดใหญ่มาก 120-140 เซนติเมตร มีสีขาว-ดำ บริเวณหน้า คางและส่วนใต้โหนกสีดำ คอขาว ปีกสีดำแถบขาว ปลายขนมีสีขาว หางสีขาวมีแถบดำค่อนไปทางปลายหาง จะงอยปากมีสีเหลืองปลายปากมีสีส้ม โหนกและบริเวณจะงอยปากและหัวทาสีเหลือง โหนกของตัวผู้มีสีดำบริเวณด้านหน้า ม่านตาสีแดง ตัวเมียไม่มีสีดำบริเวณโหนก ม่านตาสีขาว นกกกชอบอยู่เป็นคู่ หากินบริเวณยอดไม้ นอกฤดูผสมพันธุ์นกอาจรวใฝูงใหญ่ถ...

อันดับที่ 2 นกหกเล็กปากแดง(Vernal Hanging Parrot ( Indian Hanging Lorikeet ) ครั้งหนึ่งผมเคยเดินทางไปดูนกในป่ากับผู้รู้ท่านหนึ่ง ขณะเดินตามเส้นทางจู่ๆมีเสียง สี่สิบ สี่สิบ ผ่านหน้าไปอย่างรวดเร็วมองไม่เห็นตัว ท่านผู้รู้บอกว่ามันคือ นกหกเล็กปากแดง ผมก็ได้แต่สงสัยเพราะไม่เคยรู้เคยเห็นนกตัวนี้มาก่อน จึงได้เปิดหนังสือคู่มือดูนก ได้เห็นภาพของมันคล้ายนกแก้ว แต่ตัวเล็กกว่า  ปากแดงหางสั้น โคลนหางสีแดง และมันก็อยู่ในกลุ่มเดียวกับนกแก้ว เมื่อเดินทางมาที่ป่าเขาแผงม้า ผมก็ได้พบกับตัวเป็นๆของนกหกเล็กปากแดง ครั้งแรกได้ยินเสียงร้องและเห็นมันบินมาเกาะกิ่งไม้แห้งอยู่เหนือหัว สี่ห้าตัว บางตัวไต่ไปตามกิ่งไม้ บางตัวเกาะนิ่งๆ บางตัวห้อยหัวลงเป็นภาพที่น่ารักและตื่นเต้นที่ได้เห็นมันครั้งแรก หลังจากวันนั้นผมก็ได้เจอมันบ่อยๆ บนต้นตะขบ ต้นงิ้วป่า ดอกกล้วยป่า มันเป็นนกขนาดเล็กพอๆกับนกกระจอกบ้าน บินได้อย่างรวดเร็ว มันเป็นนกประจำถิ่นในป่าเขาแผงม้าครับ พบเห็นได้ตลอดทั้งปี ในหน้าแล้งจะมีสีสันมากเมื่อมันเข้าไปกินน้ำหวานต้นงิ้วป่าสีแดงสดตัดกับสีเขียวของตัวนก บริเวณที่จะพบนกหกเล็กปากแดงได้ในป่าเขาแผงม้า หน้าแล้งต้นง...

 อันดับที่ 1 นกแขกเต้า(Red-breasted Parakeet) เป็นครั้งแรกที่ผมได้เจอกับนกแขกเต้า เมื่อเดินทางมาที่ป่าเขาแผงม้า ยังไม่ทันเข้าถึงป่าก็ได้พบตัวมันในหมู่บ้าน เสียงร้องแค๊ก แค๊ก ดังมาเป็นระยะและวนไปวนมา บางครั้งก็มาตัวเดียว บางครั้งก็มาเป็นฝูงใหญ่เป็นร้อย จึงได้สอบถามชาวบ้านทราบว่ามันชื่อนกแขกเต้า และยิ่งไปกว่านั้นมันมากินข้าวโพดของชาวบ้านแถบนี้ ซึ่งชาวบ้านเองมีอาชีพหลักทำไร่ข้าวโพด รวมกันแล้วเป็นหมื่นไร่ ทั้งที่ติดเขตแนวป่าและห่างออกไป ชาวบ้านแถวนี้จึงเป็นศัตรูกับนกแขกเต้าอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ถ้าถามว่านอกเหนือจากข้าวโพดของชาวบ้านแล้วมีอะไรให้มันกินอีก ผลไม้และเมล็ดไม้ในป่าเขาแผงม้ายังมีมากครับ อย่างลูกของปอหูช้างมีและลูกไม้อื่นๆอีกจำนวนมากทุกช่วงฤดูกาล  ุจุดที่สามารถพบเห็นนกแขกเต้าใด้ง่ายเป็นแนวเขตใกล้ไร่ข้าวโพด ต้นไม้สูงครับ ช่วงต้นหนาวจะเห็นพวกมันรวมฝูงกันบินร่อนไปมาเป็นฝูงใหญ่สี่ห้าร้อยตัวครับ นกแขกเต้าเป็นหนึ่งในนกแก้วที่พบทั้งหมด ๗ ชนิด ในประเทศไทย เป็นนกประจำถิ่นที่ พบได้ทุกภาคของประเทศไทยยกเว้นเฉพาะภาคใต้เท่านั้น ลักษณะทั่วไป นกชนิดนี้เป็นนกแก้วขนาดกลาง มีความยาวลำตัวประม...

 อังคุลี กระทิงฝูงแรกป่าเขาแผงม้า ถ้าหากใครที่ติดตามเรื่องราวของกระทิงในป่าเขาแผงม้าก็คงพอทราบครับว่า กระทิงในยุคแรกที่เดินทางเข้ามาหากินในป่าแห่งนี้มีชื่อว่า ฝูงอังคุลี แม่อังคุลีพาลูกหลานมาไม่เกินสิบตัว เข้ามาตั้งรกรากหากินตั้งแต่ปี 38 จนปัจจุบันนี้เวลาก็ล่วงเลยมากว่ายี่สิบห้าปี แม่อังคุลีได้ลูกหลาน ได้เหลนเต็ม ป่าสืบทอดเชื้อสายกว่าสองร้อยห้าสิบตัว นี่เฉพาะอยู่ในป่า ถ้ารวมกับที่อยู่บริเวณป่าใกล้เคียงก็ไม่ขาดสามร้อยตัวครับ ผมได้พบกับแม่อังคุลีในช่วงปีห้าสี่ ประมาณสิบกว่าตัวในป่าไร่ร้างติดแนวเขตฯ ด้านทิศตะวันออก เห็นลำตัวของเธอออกสีน้ำตาลเข้มแกมดำนิดหน่อย เนื่องจากเธอเป็นคุณยายที่มีอายุมากแล้วนั่นเองครับ ร่างกายไม่ถึงกับผ่ายผอมมากนัก ส่วนเขาที่เป็นเอกลักษณ์ของเธอโค้งงอไปด้านหลังและเต็มไปด้วยพาลี เดินช้าๆตามหลังฝูงไม่รีบร้อนวิ่งตื่นหนีเมื่อเจอคน พื้นที่หากินของฝูงแม่อังคุลีกับลูกหลานจะอยู่ป่าแถวตะวันออกและไร่ร้างติดแนวเขตฯ เนื่องจากโซนนี้จะมีฝายน้ำตลอดปี มีที่โล่งเป็นทุ่งหญ้าเล็กๆพอให้ได้ คนแอบส่องดูในช่วงเวลาเย็นๆ ปัจจุบันแม่อังคุลีเธอน่าจะเสียชีวิตแล้ว จากการเดินทางดูกระทิงรอบแนวป...

 ตอนที่ 10 พังพานขาว  วันสุดท้ายที่พวกเราได้เข้ารับการฝึกลาดตระเวนภาคป่าภูเขา จากค่ายฝึกการรบพิเศษน้ำพุง จังหวัดสกลนคร คือวันที่เราฝึกแบกซุงเมื่อวานนี้เองครับ มันเป็นวันสุดท้ายของการฝึกที่ต้องใช้ความสามัคคีและพละกำลัง ก็สมเหตุสมผลครับ เนื่องจากพวกเราได้วิ่งทุกวัน วันละอย่างน้อยสิบกิโลเช้าเย็น จนร่างกายแข็งแกร่งขึ้นกว่าเดิมมากเมื่อเทียบวันแรกที่เข้ามา วันนี้ทุกคนอยู่ในชุดดำหรือชุดเดินป่า ถามว่าทำไมไม่ใส่ชุดลายพราง สมัยนั้นชุดลายพรางอาจยังไม่บังคับใช้ครับ ชุดลาดตระเวนจึงใส่ชุดดำมันหาซื้อตามท้องตลาดได้ง่ายดี หรืดถ้าอยากได้ของดีก็ไปหาซื้อต่อจากทหารพราน ทุกคนใบหน้ายิ้มแย้ม แจ่มใส ยืนรวมแถวในห้องโถงใหญ่ รับฟังโอวาทจากผู้บังคับกองร้อยและเริ่มทยอยรับใบประกาศพร้อมติดปีกพังพานขาว มันเป็นความภาคภูมิใจที่ครั้งหนึ่งไม่ได้เป็นทหารแต่ได้รับการฝึกรบแบบพิเศษ หลังจากที่คนสุดท้ายรับใบประกาศก็เป็นการเสร็จสิ้นการฝึกในค่ายรบพิเศษ จึงล่ำลาครูฝึกทุกท่าน เดินทางกลับที่ตั้งทันที นับแต่นั้นผมไม่เคยกลับไปที่ค่ายแห่งนี้อีกเลย ตอนหลังทราบว่าได้ยุบกองร้อยไปแล้ว ภาระกิจการฝึกของเรายังไม่จบ พักสามวันเจอกัน ลา...

 ตอนที่ 9 ท่อนซุงเคล็ดวิชารบพิเศษ หลังจากที่พวกเราฝึกหนักมาเกือบเดือนแล้ว วันนี้ครูฝึกสั่งให้เตรียมตัวพร้อมในชุดฝึก พร้อมที่จะทดสอบร่างกาย โดยจะต้องเลื้อยลอบ หมอบคลาน วิ่ง ไต่ โหน เพื่อให้ผ่านด่าน 18 อรหันต์ของค่ายไปให้ได้ "ใครไม่ไหวให้เดินออกมาและลาออกก่อนที่จะมีการตายเกิดขึ้น" ฟังฟัคำบอกคำสั่งของครูดูแล้วมันคงจะหนักหนาสาหัสสากันทีเดียวครับ แต่ก็เงียบไม่มีใครเดินออก แสดงว่าทุกคนพร้อมแล้ว เมื่อถูกสั่งให้หมอบและคลานไปข้างหน้าผ่านซุ้มด่านลวดหนามและหลายๆด่าน จนมาถึงด่านไต่สะพานเชือกข้ามลำห้วย นักเรียนต่างคนต่างวิ่งไปแออัดไต่สะพาน จนเชือกข่่าวมะนิลาขนาดใหญ่เท่าแขนรับน้ำหนักไม่ไหว เชือกเส้นบนที่ใช้จับขาด คนกว่ายี่สิบหัวทิ่มลงก้นห้วยพร้อมกัน ด้วยความสูงแค่ห้าเมตรและมีน้ำนิดหน่วยพอเป็นโคลน ไม่มีใครได้รับบาดเจ็บ ทุกคนลุกขึ้นและเดินหน้าวิ่งต่อไป นี่มันคงไม่ใช่ครูฝึกแกล้งแน่นอน แต่มันเป็นอุบัติเหตุที่เชือกมันมีอายุการใช้งานนานเกิน ผ่านฝนผ่านแดดมาหลายปี หวยมาออกที่ชุดเราแต่ยังโชคดีไม่มีใครได้รับบาดเจ็บ อีกไม่นานทุกคนก็มารวมกันที่จุดสุดท้าย คือกระโดดหอ ทุกคนผ่านด่านอรหันต์มาได้แบบเสียวๆ ...

 ตอนที่ 7 ลำห้วยไม่อาจขวาง หลังจากที่พวกเราชุดฝึกรบพิเศษภาคป่าภูเขา ได้ทำการฝึกการลงจากหน้าผาทาดิ่งซึ่งเป็นหน้าผาของจริงถึงสองแบบ คือแบบหน้าผาธรรมดาและหน้าผาที่ยื่นตัดตรงแบบสกีเฮลิคอปเตอร์ ทุกคนสอบผ่านมาด้วยดี วันนี้เป็นอีกวันที่ต้องบันทึกไว้เมื่อครูฝึกนำพวกเรามายืนเรียงแถวอยู่ริมฝั่งของเขื่อนน้ำพุงในส่วนของปลายหางที่แคบราวร้อยเมตร "นักเรียนต้องข้ามฝั่งไปให้ได้ แบบว่าเสื้อผ้า รองเท้า ปืน เสบียงอาหารต่างๆ ไม่เปียก"ฟังดูแปลกๆในเมื่อข้ามน้ำแท้ๆจะไม่เปียกได้อย่างไร ครูฝึกยืนยันว่าไม่เปียกแน่นอน เพียงแค่เรามีผ้ากันฝนฝืนเดียว จากนั้นครูก็สอนวิธีใช้ผ้ากันฝนห่ออูปการณ์ต่างๆ และให้พวกเราจับคู่กันสองคนแล้วปูผ้ากันฝน นำปืนสองระบอกวางห่างกันเล็กน้อย แล้วนำของทุกอย่างวางในช่องตรงกลางระหว่างปืนให้หมด ให้เหลือแต่กางเกงในตัวเดียว หรือถ้าใครไม่อยากให้กางเกงในเปียกก็ถอดออกให้หมดแล้วนำลงไปห่อในผ้ากันฝนด้วยก็ได้อันนี้ไม่ว่ากัน แล้วจับชายผ้าแต่ละด้านเข้ากันทั้งสองฝั่ง ทำการหมุนบิดพร้อมกัน จนผ้าบีบรัดแน่นกับอุปกรณ์ของเรา แล้วเอาชายผ้าที่บิดแต่ละด้านมาผูกมัดกันให้แน่น อาจใช้เชือกสายรองเท้ามัดซ้ำเข้...

 ตอนที่ 6 ภูเขาและหน้าผาของจริง เป็นเวลาสามอาทิตย์แล้วที่พวกเราได้เข้ามารับการฝึกรบพิเศษ ภาคป่าภูเขา ได้รู้จักระเบียบ วินัยของทหาร ความอดทน อดกลั้น สามัคคีและรับผิดชอบต่อหน้าที่ ด่านต่อไปคือการทดสอบจิตใจกับเหตุการณ์จริง ปีนป่ายหน้าผาทั้งขึ้นทั้งลง เมื่อเราเดินทางมาถึงหน้าผาทีสูงกว่าสี่สิบเมตร มองลงข้างล่างมันลับลับ แค่ยืดคอมองขาก็สั่นแล้ว ครูฝึกเรียกรวมและให้เดินลงด้านล่างก่อนทำการชี้แจง วิธีการลงหน้าผาทางดิ่ง ด้วยอุปกรณ์สี่ห้าอย่างมี เชือกสั้นราวสองเมตร ใช้รัดเอวตัวคนกับสแน็ปลิ้งค์และใช้ล็อคกับเชือกยาวอีกที เชือกยาวผูกมัดกับต้นไม้ส่วนปลายทิ้งลงข้างล่างจนถึงพื้นดิน ถุงมือใช้ป้องกันความร้อนที่เกิดจากมือที่สัมผัสกับเชือกยาวในขณะรูดตัวลง วิธีการลงทางดิ่งเลือกเอาตามถนัดครับว่าจะลงด้านหน้าหรือด้านหลัง ครูฝึกได้สาธิตวิธีการลงทางดิ่งให้ดู ผมนับถือครูฝึกคนนี้จริงๆ เป็นครูฝึกมืออาชีพครับต้องบอกอย่างนั้น  พอรายงานตัวเสร็จ ไปได้ แค่สิ้นเสียงนี้ครูฝึกไม่ได้โรยตัวลงมาแบบสโลโมชั่นแต่อย่างได ครูฝึกทิ้งตัวลงในแนวเก้าสิบองศากับหน้าผา แล้ววิ่งสบัดขาลงมา ใช้เวลาไม่เกินสิบวินาทีถึงพื้นดินแล้ว ผมเ...

 ตอนที่ 5 แผนที่ เข็มทิศ จีพีเอส คนที่เคยเดินทางเข้าลึกในสมัยก่อน นอกเหนือจากนายพรานที่มีความชำนาญพิเศษเฉพาะทางการเดินป่าแล้ว ปัจจุบันนี้คนส่วนใหญ่โดยเฉพาะเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าทุกคนจะต้องพกพาเอา เข็มทิศและแผนที่ติดตัวเข้าป่าไปด้วยครับ ส่วน จีพีเอส ในสมัยกว่ายี่สิบปีก่อนอาจจะยังไม่มีใช้หรือถ้ามีผมเข้าใจว่ายังมีน้อยมาก อยู่ในวงแคบๆ เพราะมันมีราคาแพงและหายาก อีกทั้งสัญญาณดาวเทียมก็ยังมีให้บริการน้อยมาก การใช้งานในป่าที่มีสิ่งกีดขวางมากๆ หรือป่าดิบที่ไม่ค่อยเจอแสงถึงมีจีพีเอสแต่ก็ใช้งานได้ค่อนข้างลำบาก แผนที่กับเข็มทิศจึงเป็นอุปกรณ์สำคัญที่จะนำทางไปสู่เป้าหมายได้สำเร็จ               หลักสูตรฝึกรบพิเศษภาคป่าภูเขา จึงไม่รีรอที่จะบรรจุวิชาแผนที่ เข็มทิศ จีพีเอส นี้ให้ผู้เข้ารับการฝึกได้เรียนรู้และสามารถนำไปใช้ได้จริงๆในป่า แผนที่และการอ่านค่าง่ายๆครับแบบป่าๆ เป็นแผนที่ทางการทหาร ที่นำมาใช้กันมาตราส่วน 1: 50000 ก็เท่ากับ ในแผนที่ 1 เซ็นติเมตร เท่ากับพื้นที่จริง 50000 เซ็นติเมตร 50000 เซ็นติเมตรเมื่อแปลมาเป็นเมตรก็ได้เท่ากับ 500 เมตร เพราะฉนั้น ถ้าตรา...

 ตอนที่ 3 ทั้งวิ่งทั้งแบก               ทุกวันในช่วงเช้าตีห้าครึ่งทุกคนจะพร้อมกันที่ลานฝึกในชุดดำเตรียมพร้อมเดินป่า ฟังเรียกแถวประจำชุดใครชุดมันสี่ชุด พร้อมเบ้หลังน้ำหนักของทรายคนละห้ากิโลและอาวุธปืนประจำตัวขาดไม่ได้ ร่างกายเริ่มปรับตัวเข้าที่ กล้ามขา กล้ามแขวนแข็งโป๊ก เบาเนื้อเบาตัวรู้สึกสบายตัวขึ้นแต่จิตใจยังถูกกดดันไปเรื่อย               "วันนี้จะเป็นการฝึกช่วยเหลือนำผู้ป่วยออกจากป่า ให้เตรียมเปลและคนป่วยหนึ่งคนเอาที่น้ำหนักเยอะที่สุดในทีมเป็นคนป่วย" ครุฝึกสั่งทุกทีมให้อุปกรณ์และมาเข้าแถวตามเดิม ทีมเราเดลต้าได้ D7 น้ำหนักแป็ดสิบกิโลกรัม ไอ้ ดี7 อมยิ้มแห้งๆมันคงนึกในใจครับว่ามันจะรอดหรือจะร่วงในระยะทางการวิ่งสิบกิโลเมตร "นี่เป็นการวิ่งแบบพิเศษ ห้ามทิ้งคนป่วยเด็ดขาด จับได้ทีมไหนไม่มีคนป่วยโดนกันทั้งทีม"พวกเราได้แต่ร้อง รับทราบ               เมื่อทุกทีมพร้อมพากเราออกวิ่งและผลัดกันหามผู้ป่วยที่นอนในเปลมีไม้หามหนึ่งอันผลัดกันหามที่ละสองคน รู้สึกว่าทีมเราจะช้ากว่าเพื...

ตอนที่ 1 กว่าจะรู้จักป่าภูเขา                เมษายน 2540 หรือในราวยี่สิบกว่าปีให้หลัง กำลังพลชุดลาดตระเวนจากเขตรักษาพันธุ์ตว์ป่าภูเขียวสี่สิบกว่านาย ออกเดินทางจากที่ตั้งสำนักงานเขตฯ อำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิมุ่งหน้าสู่ ค่ายฝึกรบพิเศษน้ำพุง จังหวัดสกลนคร ระหว่างเดินทางสวนเสเฮฮาร้องรำทำเพลงสนุกสนานเหมือนได้เดินทางไปท่องเที่ยวยังแดนสวรรค์วิมาน เงินในกระเป๋ามีเท่าไหร่ควักมันออกมาจับจ่ายใช้สอยไปตามอารมของคนได้เดินทางท่องเที่ยวจนขวดแก้วน้ำใสสีแดงกระจายเกลื่อนหลังกระบะรถยนต์ เสียงเพลงหลั่งไหลออกมาจากสมองไม่สิ้นสุด เหมือนกับการเดินทางยังเหลืออีกยาวไกล               เป็นครั้งที่สามหรือสี่จำไม่ได้ ที่ผมถูกเรียกตัวให้ไปรับการฝึกลาดตระเวน แต่ในครั้งนี้มันรู้สึกพิเศษยังไงไม่รู้เพราะเป็นการฝึกนอกสถานที่ตั้งและเดินทางไกล ด้วยวัยหนุ่มแน่นสมัยนั้นจึงมีแต่ความบันเทิงรื่นเริงใจ ไม่คิดว่าเป็นการบังคับจิตใจแต่อย่างใด               เมื่อตะวันบ่ายคล้อยล่วงเข้าสู่เวลาเย็น เสียงเพลงก็เริ...

 ตอนที่ 2 อาหารมื้อพิเศษ หลังจากที่แบ่งชุดกันแล้ว ผมได้อยู่ในทีมชุดที่สี่หรือชุดเดลต้า ทุกคนก็จะได้รับรหัสประจำตัว สำหรับรหัสประจำตัวของผมคือ D5 หรือเดลต้า 5 นั่นเอง เวลาพวกเราเรียกกันจึงเรียกตามรหัสที่ได้รับมา มันต่างกันกับการฝึกแบบธรรมดาจะแบ่งชุดเรียกกันเป็น สีแดง สีเหลือง สีเขียว สีน้ำเงินและมีผ้าพันคอแต่ละสีเป็นสัญลักษณ์               เที่ยงวันนี้พวกเราเข้าแถวเดินเข้าโรงอาหารตามปกติหลังจากฝึกระเบียบแถวเสร็จและมันเป็นเวลาอาหารเที่ยง ทุกคนรับอาหารและกล่าวคำปฏิญาณเสร็จ ครูฝึกสั่งให้รับประทานได้ ได้เพียงคนละคำสองคำ"มีคนเสียงดัง ได้ยินเสียงนกหวีดให้ทุกคนหายตัวไปจากที่นี่ เป้าหมายในป่าด้านทิศตะวันออก"สิ้นเสียงนกหวีด อัลฟ่า บลาโว่ ชาลี เดลต้า ไปรวมตัวกันในป่าพร้อมกับเสียงบ่นซุบซิบข้างๆ อะไรกันนักหนาว๊ะข้าวก็ไม่ได้กิน "หมอบๆๆ"เสียงครูฝึกตวาดตามหลังมาอีก "บอกแล้ว่าอย่าให้มีเสียง ถ้าไปรบก็ตายกันหมด หรือถ้าไปจับพรานป่า เขาก็รู้ตัวหนีไปกันหมด ความเงียบ ความไวเป็นของปีศาจ จงจำไว้"นี่ครูฝึกกำลังทดสอบจิตใจในสภาวะที่หิวโหย "ฝึกไม่ได้ฝึกไม่ไหวให้เดินออกมา...

 ตอนที่ 4 กฏหมายที่เกี่ยวข้อง               หลังจากที่ฝึกร่างกาายมาได้ราวอาทิตย์กว่าๆ หลักสูตรหนึ่งที่ต้องมีของการฝึกรบพิเศษในครั้งนี้ ก็คือการเรียนรู้กฏหมายที่เกี่ยวข้องที่ต้องใช้ปฏิบัติงานในป่า มันคือกฏหมายว่าด้วยการป่าไม้ เพราะเวลาปฏิบัติงานลาดตระเวนจริงๆ แน่นอนครับว่าเราจะต้องพบกับผู้คนที่ลักลอบเข้ามาตัดไม้และล่าสัตว์ เมื่อมีการจับกุมทุกคนต้องรู้ว่าผู้กระทำความผิดนั้นเขาเข้ามากระทำการอย่างหนึ่งอย่างใดที่ผิดต่อกฏหมายฉบับใด ถ้าไม่รู้ข้อกฏหมายก็เท่ากับว่าเราทำงานสูญเปล่า ขาดความน่าเชื่อถือ               กฏหมายที่เกี่ยวกับการป่าไม้มีหลายฉบับ แต่ที่เกี่ยวข้องมากที่สุดกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่านั้นเห็นจะเป็น พระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ.2484 (เดิม) และพระราชบัญญัติสงวนกละคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 (เดิม) ปัจจุบันนี้ พรบ.ทั้งสองฉบับได้รับการแก้ไขเพิ่มเติมล่าสุดเป็น พ.ศ.2562  และได้ประกาศใช้แล้ว ตัวอย่างครับ  เมื่อผู้กระทำผิดเข้าไปในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เพื่อตัดและแปรรูปไม้ และได้นอนค้างพักแรมในป่าตอนก...

 หมีควาย (Asian black bear, Asiatic black bear) กับหมีเหม็น หมีควายมีสัญลักษณ์ที่โดดเด่นคือ มีขนสีขาวที่หน้าอกเป็นรูปตัว V ที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาแผงม้า พบหมีควายได้ทุกฤดู เนื่องจากในพื้นที่เขาแผงม้า มีผลไม้หลากหลายชนิดออกผลสุกตลอดปี จึงทำให้สัตว์ที่ชอบกินผลไม้หลายชนิดได้อาศัยอยู่อย่างปลอดภัย หมีควายกินอาหารได้ทั้งพืชและสัตว์ ใบไม้ ต้นไม้พื้นล่าง ผลไม้ แมลง รังผึ้ง ซากสัตว์ ในป่าเขาแผงม้ามีอาหารเหล่านี้ให้กินตลอดทั้งปี               ช่วงวันเวลาที่จะพบเห็นหมีควายได้ดี อยู่ในช่วงระหว่างต้นเดือนมิถุนายนถึงดือนกรกฎาคม ช่วงนี้แม่หมีจะเลี้ยงลูกน้อยและชอบพาลูกๆปีนขึ้นกินลูกไม้สุกชนิดหนึ่งที่หมีชอบมากๆครับ ตามที่เห็นในป่าแห่งนี้ ลูกไม้ที่ว่าก็คือลูกต้นหมี่หรือต้น "หมีเหม็น" นั่นเอง เป็นต้นไม้ในป่าที่เจิญเติบโตได้เร็ว ตามที่เฝ้าสังเกตุการณ์หลายปีพบว่า ในป่าเขาแผงม้ามีต้นหมี่จำนวนมาก เกิดทั่วไปในป่า พอถึงช่วงที่ต้นหมี่ออกลูกสุกจะเห็นว่ากิ่งไม้จะถูกหักแทบทุกกิ่งที่หมีปีนขึ้นกินได้ถึง เวลามองจากข้างนอกป่าไกลๆจะเห็นกิ่งไม้ตายแห้งช่วงปลายๆของต้นเต็มไ...

3 อันดับแหล่งท่องเที่ยวพื้นที่อนุรักษ์วังน้ำเขียว                มีหลายท่านให้ความสนใจเข้ามาท่องเที่ยว เดินป่าศึกษาธรรมชาติในพื้นที่อำเภอวังน้ำเขียวป็นจำนวนมากครับ บางคนชอบมากางเต็นท์นอน บางคนมาดูสัตว์ป่า บางคนเดินทางท่องเที่ยวถ่ายภาพไปเรื่อย โดยมีเป้าหมายวังน้ำเขียวและต้องเป็นป่าที่สามารถขออนุญาตเข้าไปท่องเที่ยวศึกษาธรรมชาติได้                วันนี้ผู้เขียนจะขอแนะนำพื้นที่ป่าอนุรักษ์ที่มีอยู่ในอำเภอวังน้ำเขียวให้ท่านที่สนใจเข้ามาท่องเที่ยวได้รู้ได้เห็นว่าจะวางแผนการเดินทางอย่างไร ใช้เวลากี่วันจะได้ไม่ต้องสอบถามที่อื่นๆให้วุ่นวายครับ ใช้เวลาเดินทางได้รวดเร็วขึ้นหรือตามเวลาที่เรามีอยู่ว่าจะเริ่มที่ไหนก่อนหลังดีแบบไม่ต้องเสียเวลา               อันดับที่ 3 ผาเก็บตะวันอุทยานแห่งชาติทับลาน ตั้งอยู่ที่ตำบลไทยสามัคคี อำเภอวังน้ำเขียว จุดนี้เป็นจุดชมวิวและมีบริการลานพักนอนกางเต็นท์ สมชื่อผาเก็บตะวันเพราะพื้นที่จุดชมวิวเป็นลานอยู่บนหน้าผา คนส่วนใหญ่จะไปเก็บตะวันกันในช...

 5 อันดับเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าระดับพื้นที่ คนที่ทำงานในป่ามีหลายระดับครับก็เหมือนหน่วยงานราชการทั่วไปที่มีผู้บังคับบัญชา ไล่ลงไปถึงระดับลูกจ้างชั่วคราวรายวัน วันนี้ผมจะไล่เรียงการบังคับบัญชาจากบนลงล่างให้เห็นระบบการบริหารงาน เพื่อให้คนที่ไม่เข้าใจ แต่เห็นใจงานอนุรักษ์ที่ต้องทำงานอยู่ในป่า เป็นอาชีพหรืองานที่มีความเสี่ยง ที่บางคนเลือกที่จะทำครับ อันดับที่ 1 ข้าราชการระดับชำนาญการหรือชำนาญการพิเศษ  ระดับความรู้ปริญญาตรีหรือมากกว่า เป็นหัวหน้าเขตหรือหัวหน้าอุทยานเป็นผู้บังคับบัญชาสูงสุดในหน่วยงานภาคสนาม เป็นผู้วางแผนจัดทำโครงการต่างๆเข้ามาพัฒนาหน่วยงาน รวมถึงการพัฒนาบุคลากรในหน่วยเพื่อประสิทธิภาพในการทำงานสูงสุด หน่วยงานจะดีหรือมีการพัฒนาก็ขึ้นอยู่กับหัวหน้าเขตที่จะดูแลเอาใจใส่ลูกน้องใต้บังคับบัญชาทุกคนให้มีคุณภาพ ขับเคลื่อนไปอย่างมีระเบียบวินัยและจรรยาบรรณในการทำงาน อันดับที่ 2 เป็นข้าราชการระดับปฏิบัติการหรือบรรจุใหม่ ระดับความรู้ปริญญาตรีหรือมากกว่า มีตำแหน่งในหน่วยงานที่เรียกว่า ผู้ช่วยหัวหน้าฯ ตำแหน่งนี้ข้าราชการที่บรรจุใหม่ๆ อยู่ที่ดีๆ ที่หน่วยงานมีการพัฒนาอยู่ในระเบียบวินั...